Carrefour européen du Patchwork et Arts textiles
Het grote Quiltfestival Carrefour européen werd van 12 t/m 15 september 2024 voor de negenentwintigste keer gehouden in het Val d’Argent in de Elzas.

Nadat ik in augustus 2023 op het Festival of Quilts in Birmingham was geweest, maar nog nooit op het festival in de Elzas, heb ik er dit jaar voor gekozen naar Val d’Argent in de Elzas te gaan. Het duurde een beetje tot ik het OK van werk kreeg dat ik een paar dagen vrij mocht nemen. Daardoor was ik laat met het boeken van cursussen/workshops en het boeken van een kamer. Dit laatste zorgde ervoor dat de prijzen voor een kamer in de hoofdplaats Saint-Marie-aux-Mines ondertussen meer dan 200€ per nacht kostten, misschien was het voor vroegboekers betaalbaarder gewezen. Ik had het geluk een gunstige Airbnb in Saint-Dié-des-Vosges te vinden, een half uurtje rijden met de auto.
Toegang tot het Carrefour européen
Er zijn verschillende mogelijkheden om naar het dal te komen. De weg met de auto die de routenplanner het eerste aangeeft is via Limburg, België en Luxemburg naar Frankrijk. Je kunt alternatief met de trein via Parijs of via Strassburg reizen, moet dan overstappen in de trein naar Saint-Dié en het laatste stukje met de bus. Met het vliegtuig moet je via Parijs, Strassburg of Basel/Mulhouse reizen en dan overstappen op een trein en later bus.
Ik koos ervoor om met de auto te gaan, al was ik alleen. Omdat ik relatief dicht bij de grens naar Duitsland woon en deze weg voor mij vertrouwd voelt, ben ik door Duitsland naar het zuiden gereden en bij Saarbrücken over de grens naar Frankrijk gegaan. Vandaar is het nog ongeveer 2 uur naar het Val d’Argent. De hele reis heeft mij ongeveer 7 uur zonder pauzes geduurd. Over België en Luxemburg geeft de routenplanner een half uur minder aan. Ik ben het gewend lange afstanden te rijden, maar ik kan me voorstellen dat dat niet voor iedereen prettig is om alleen te doen. Je zou met anderen samen in een auto kunnen gaan en elkaar afwisselen. Het Quiltersgilde organiseert meestal ook een busreis.
Als je dan in de buurt van het dal komt, heb je twee toegangswegen. Je kunt door een lange tunnel rijden, die 6,90€ voor een enkele rit kost, of je rijdt over een kleine bergpas naar Saint-Marie. De bergpas duurt niet veel langer en is goed te doen, geen enge weggetjes, enkel 2 haarspeldbochten. Je hoeft er geen geoefende bergrijder voor te zijn.
Het is aan te raden van te voren via het internet een toegangskaart te kopen. Deze zijn per dag (14,00€) of als 4-dagen-pas te koop (36,00€). Daarmee kan je naar alle tentoonstellingsruimtes gaan en krijgt dan aan de ingang gelijk een armbandje, waarmee je overal toegang hebt.

Het Carrefour européen is verdeeld over 4 dorpen (Saint-Marie-aux-Mines, Sainte-Croix-aux-Mines, Lièpvre en Rombach-Le-France) in het ‘zilverdal’. Alles is binnen een plaats goed te voet te bereiken en tussen de verschillende plaatsen gaan er gratis shuttle bussen. Dus heb ik mijn auto elke ochtend in Saint-Marie laten staan en ben vandaar naar alle tentoonstellingen en workshops te voet en met de bus onderweg geweest. Bij de bussen vond ik het nadeel dat het soms een beetje erg vol was en als je geen plaats kreeg, moest je ca. 20 minuten op de volgende bus wachten. In elk dorp waren verschillende tentoonstellingsruimtes. Bij aankomst kreeg je ook een programmaboekje met een duidelijk overzicht over alles wat er geboden was. Naast de tentoonstellingen waren er ook lezingen, rondleidingen door de makers zelf en een groot verkoopsterrein.
Tentoonstellingen
Brazilië was de eregast en zij hadden 6 tentoonstellingen met quilts van kunstenaars uit dit land. Bijzondere quilters uit Brazilië die hier te zien waren, waren Sarah Luise Kaminski, Carmen Netto, Marina Landi, Rute Sato en Ana Helena Abreu.
Het werk van Rute Sato sprak mij erg aan. Ze maakt figuratieve quilts gebaseerd op het alledaagse leven en de natuur. Ze stamt uit een familie van Japanse immigranten naar Brazilië en was ook aanwezig. Hier 4 van haar quilts:




Carmen Netto is begonnen met illustraties en grafisch design, maar vond uiteindelijk in textiel de mogelijkheid zichzelf uitdrukking te geven. Ze improviseert, maakt quilts met veelal zachte kleuren en uit recycled materiaal:



Marina Landi heeft aan de Kunstacademie gestudeerd, maakte vele jaren decoratieve mozaïeken en meubels. Rond het jaar 2000 heeft ze patchwork ontdekt en vergelijkt het met het werken aan een mozaïek. Ook zij maakt figuratieve quilts. Deze hebben een groot formaat en veel details qua kleur:



Op zaterdag hebben de Brasiliaanse quilters een ‘Parade de Quilts’ optocht in Rombach georganiseerd. Daarbij droegen allerlei quilters hun quilts mee en vooraf ging een echte Brasiliaanse ‘Batucada’-drumband. Hier werd ik helemaal blij van, want ik heb in München meerdere jaren in zo’n straatband de ‘Surdo’ gespeeld (een grote diepe trommel, die je om je heup draagt en die tot je knieën gaat). Een prachtig en vrolijk moment, waarbij iedereen stond te dansen en mee te klappen, je kan dan gewoon niet stil blijven staan!
Er was een tentoonstelling met winnende quilts van de laatste Quiltcon. Hier was onder andere de quilt van Ginny Robertson te zien, een Amerikaanse docente, die alle middelen die je in de klas tegen een gewapende aanvaller kunt gebruiken in een quilt verwerkt heeft:

Victoria Findlay Wolfe had een eigen tentoonstelling en was ook aanwezig. Ik heb wel een half uur met haar staan praten over haar werk, ze was zo vriendelijk en toegankelijk, dat was heerlijk om te mogen beleven! In veel van haar werk waren zij zelf en/of haar grootouders verwerkt. Oorspronkelijk is ze fotografe en ze brengt foto’s over op haar quilts en bewerkt ze dan gedeeltelijk met appliqué, maar vooral ook met mooi quiltwerk. Ik heb een catalogus van haar werk op deze tentoonstelling mee naar huis genomen. Een impressie van haar werk:



Er was een internationale quiltwedstrijd met het thema “Ocean”, waar veel quilters aan meegedaan hadden. Als toeschouwer mocht je ook een stem voor de publieksprijs uitgeven. Van links naar rechts: Angela Minaudo, Olena Pugachova, Isabel Muño.



En last but not least hingen er de quilts van het thema “Connected in red” van leden van het Quiltersgilde. De leden hadden allemaal een stukje rode stof gekregen en moesten daarmee een quilt met een voorgegeven afmeting maken. Deze waren zeer verschillend, van modern en abstract tot traditioneel. Deze quilts zullen binnenkort ook in Nederland te zien zijn. Van links naar rechts: Greetje Hein, Jans Koster-Emmens, Marijke Nieuwenhuijzen.



Lezingen en workshops
De Artquiltgroep ‘Quilt Art’ is in de tachtiger jaren als eerste begonnen quilts ‘van het bed naar de muur’ te brengen. Ze zijn een internationale quiltgroep met 16 leden die sinds 1985 bestaat. Verschillende kunstenaars uit deze groep vertelden in een lezing over hun werk, hun samenwerking, hun visie en er was mogelijkheid vragen te stellen. Interessant vond ik dat je voor een plaats in deze groep moest ‘solliciteren’ en aan bepaalde voorwaarden moest voldoen, ze hebben een strenge selectie. Alle kunstenaars hebben een heel eigen stijl. Ze vinden het belangrijk dat elk werkstuk niet alleen mooi is, maar vooral ook een boodschap in zich draagt.
Omdat ik tamelijk laat was met de aanmelding kon ik veel van de workshops die me geïnteresseerd hadden niet meer boeken. Sommige waren ook al op maandag, dinsdag of woensdag en er was zelfs nog een meerdaagse workshop van Carolina Oneta na 15 september. Ik heb uiteindelijk twee Handi Quilter workshops van ieder 3 uur gedaan, die geleid werden door Patricia Bussemeier. Hier heb ik weer veel met een longarm kunnen oefenen. Als kers op de taart ontmoette ik hier ook een Nederlandse quilter uit Rotterdam, die uiteindelijk de buurvrouw van mijn stiefdochter bleek te zijn. Hoe klein kan de wereld soms zijn?
Wat betekende het Carrefour européen voor mij?
Ik heb prachtige quilts kunnen bewonderen en heb veel inspiratie opgedaan. Ook heb ik in de twee workshops veel kunnen leren en ik vond het gesprek met Victoria Findlay Wolfe heel bijzonder. Dit zal zeker nog lang in mijn herinnering blijven.
Van veel kennissen uit het Nederlandse quiltwereldje had ik gehoord dat ze er ook heen zouden gaan. Uiteindelijk was ik een beetje teleurgesteld dat ik niemand getroffen heb die ik al kende. Omdat het is zo groot en over 4 dorpen verdeeld is, is dit misschien ook niet verwonderlijk als je niet expliciet afspreekt. Dit was bij het Festival of Quilts anders, omdat het 3 grote beurshallen waren waar alles zich afspeelde. Ook was ik een beetje teleurgesteld over de verkoopshal. De stands waren erg dicht op elkaar en er was maar weinig voor een moderne quilter te vinden, meer traditionele stoffen. Gelukkig waren er bij de tentoonstellingen heel veel prachtige en inspirerende moderne quilts!